Trong một động thái chưa từng có tiền lệ, hai gã khổng lồ bán dẫn Nvidia và AMD đã đạt được một thỏa thuận với Chính phủ Mỹ, chấp nhận chia sẻ 15% doanh thu từ việc bán một số loại chip AI nhất định tại Trung Quốc. Đổi lại, các công ty này sẽ nhận được giấy phép xuất khẩu cần thiết để tiếp tục kinh doanh tại thị trường tỷ dân.
Thỏa thuận này áp dụng cho các bộ tăng tốc AI được thiết kế đặc biệt cho thị trường Trung Quốc, cụ thể là H20 của Nvidia và MI308 của AMD. Cả hai sản phẩm này đều là phiên bản giới hạn hiệu suất được tạo ra sau khi Mỹ ban hành các lệnh cấm xuất khẩu vào năm 2023, nhằm ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các GPU tiên tiến nhất có thể ứng dụng trong các dự án chiến lược như vũ khí tự hành và giám sát.
Mặc dù cho phép Nvidia và AMD duy trì sự hiện diện tại thị trường Trung Quốc, thỏa thuận này đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Christopher Padilla, một cựu quan chức kiểm soát xuất khẩu của Mỹ, đã mô tả thỏa thuận này là một hình thức “hối lộ hoặc tống tiền, hoặc cả hai” và cảnh báo rằng nó có thể làm suy yếu mục đích răn đe của các chính sách kiểm soát xuất khẩu.
Thỏa thuận được phê duyệt dưới thời chính quyền Trump và có cấu trúc bất thường khi nó kiếm tiền từ việc bán sản phẩm cho một đối thủ chiến lược thay vì cấm hoàn toàn. Điều này làm dấy lên nghi vấn về việc liệu các ưu tiên an ninh quốc gia có đang bị đánh đổi vì lợi ích tài chính hay không.
Về phía mình, Nvidia khẳng định họ tuân thủ các quy tắc do Chính phủ Mỹ đặt ra. Giám đốc điều hành Jensen Huang đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của cạnh tranh toàn cầu và cho rằng Mỹ không nên đánh mất vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực AI.
Giới phân tích an ninh quốc gia hiện đang chia rẽ về việc liệu các con chip giới hạn hiệu suất như H20 có còn đủ mạnh để thúc đẩy đáng kể năng lực quốc phòng của Trung Quốc hay không. Một số cho rằng các bộ tăng tốc này vẫn rất mạnh, trong khi số khác nhìn nhận thỏa thuận chia sẻ doanh thu như một cách để cả hai công ty duy trì thị phần, đồng thời trao cho Washington một phần quyền kiểm soát đối với các lô hàng.
Tình huống này cho thấy sự xung đột giữa lợi ích thương mại và mục tiêu an ninh quốc gia. Nếu mô hình này được mở rộng sang các lĩnh vực khác, nó có thể làm mờ ranh giới giữa việc bảo vệ các công nghệ quan trọng và việc kiếm tiền từ việc bán chúng cho các đối thủ cạnh tranh.
Nguồn: Gizmochina